Strokartonfabriek De Halm

Documentaire strokartonfabriek op unieke locatie in première

Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de documentaire ‘Hart van de Halm’. Op zaterdag 25 oktober wordt deze documentaire vertoond op een unieke locatie: de Halmfabriek in Hoogkerk.

Verleden echoot door de hal
In Hart van De Halm vangt regisseur Saskia Jeulink het afscheid van de 112-jarige strokartonfabriek in Hoogkerk. Drie oud-medewerkers keren terug naar de plek die hun levens vormde – niet alleen als individu, maar ook als onderdeel van een hechte gemeenschap. Terwijl het verleden nog één keer door de hallen echoot, wordt gebouwd aan een herinnering die blijft. Een film over afscheid, verbondenheid en nalatenschap.

Koop nu kaarten
Deze unieke vertoning vindt plaats op zaterdag 25 oktober om 20.30 uur in de Halmfabriek in Hoogkerk. Wilt u meer informatie of kaarten kopen? Bezoek dan de website van Openluchtbioscoop Hoogkerk.

Veel kijkplezier!

Leer ambachtelijk papier scheppen in het Openluchtmuseum

Altijd al eens ambachtelijk papier willen scheppen? Grijp je kans in het Nederlands Openluchtmuseum en leer scheppen en koetsen, van pulp tot papier. Voor iedereen die graag op ambachtelijke wijze papier wil leren scheppen.

De cursusdata zijn 19 september en 3 oktober 2025. De cursus wordt verzorgd door Yvonne Lagerweij: zij is papierschepper en houtbewerker in het Nederlands Openluchtmuseum. Haar jarenlange ervaring in de papiermolen maakt haar de uitgelezen persoon om de finesses van het papier scheppen aan je over te dragen.

Wat ga je doen?
We starten op vrijdag 19 september. Na een korte introductie en een rondleiding door de papiermolen waarbij het hele proces van papier maken wordt besproken, ga je aan de slag in de Ambachtenwerkplaats.

Op deze eerste dag ga je scheppen, koetsen en persen. Omdat het papier goed moet drogen organiseren we een vervolg op 3 oktober. Die dag ga je je eigen geschept papier goed bekijken: wat is goed gegaan en wat kan beter? Met deze nieuwe kennis ga je vervolgens opnieuw scheppen. Misschien zelfs in de papiermolen!

Inschrijven?
Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar, dus schrijf je snel in op de website van het Openluchtmuseum. In de kalender kies je de datum 19 september 2025.

 

 

 

 

 

Themadag Papiergeschiedenis NL

Geslaagde themadag: vezelrijk – grondstoffen vroeger en nu

We kijken met plezier terug op onze themadag ‘Vezelrijk – grondstoffen voor papier, vroeger en nu’ die op zaterdag 5 april plaatsvond bij Millvision in Raamsdonksveer. Presentaties over ‘verleden, heden en toekomst van de vezels voor papier’ werden verzorgd door Anastasia Baars, Henk Porck, Marieke de Hoop en Leon Joore. Er was volop tijd voor reacties, vragen en discussie.

We werden getrakteerd op een interessante rondleiding in de studie- en onderzoekruimtes van Millvision. De kleinste papiermachine van Nederland werd voor ons in werking gezet en Sander van Calker gaf daarbij deskundige uitleg.

Bijpraten tijdens de smakelijke lunch en bij de borrel met hapjes maakte de dag compleet.
Een groepsfoto kon natuurlijk niet uitblijven. Hoewel van matige kwaliteit, toont die aan dat we een geslaagde bijeenkomst achter de rug hebben!

Dank aan alle sprekers voor hun kleurrijke bijdrage en aan de mensen van Millvision voor de gastvrijheid, de worstenbroodjes bij ontvangst en de smaakvolle lunch.

Tot volgend jaar!

 

Themadag: vezels vroeger en nu

Kom naar de themadag van Papiergeschiedenis Nederland: vezels toen en nu

Op zaterdag 5 april is het zover: de zestiende themadag van Papiergeschiedenis Nederland vindt plaats bij Millvision in Raamsdonksveer. Onderwerp van gesprek is ‘Vezelrijk: grondstoffen voor papier, vroeger en nu’.

De zoektocht naar grondstoffen voor papier is van alle tijden: goede geschiktheid en ruime beschikbaarheid zijn factoren die altijd cruciaal zijn geweest. We nemen u mee door de tijd, staan stil bij pioniers die nieuwe vezels voor papier ontdekten en laten zien wat vandaag de dag en in de toekomst mogelijk en gewenst is. Millvision/Natuurvezel Applicatie Centrum is – als kraamkamer van vele papiersoorten met nieuwe vezels – de ideale locatie.

Het programma

  • 10.00 uur Ontvangst met koffie
  • 10.30 uur Welkomstwoord en inleiding
  • 10.45 uur Anastasia Baars (papierrestaurator) geeft een overzicht van vezels die door de eeuwen heen voor het maken van papier zijn gebruikt
  • 11.15 uur Henk Porck (papierhistoricus) vertelt hoe in de achttiende eeuw gezocht werd naar lompenvervangende grondstoffen voor de papierfabricage
  • 11.45 uur Rondleiding Millvision: een kijkje in de keuken van de kleinste papierfabriek van Nederland
  • 13.00 uur Lunch
  • 14.00 uur Marieke de Hoop (papiermaker, Papierlab Rotterdam) deelt haar levenslange passie voor het maken van papier. Ze gebruikt daarvoor agrarische reststromen, zoals aspergeschillen
  • 14.30 uur Leon Joore (directeur Millvision/Natuurvezel Applicatie Centrum) sluit het programma af met zijn bijdrage: ‘de toekomst is al begonnen’
  • 15.00 uur Einde

Aanmelden
U meldt zich aan door een e-mail te sturen aan Henk Porck (henk.porck@gmail.com). Wacht daar niet te lang mee: het aantal plekken is beperkt. De kosten voor het gehele programma – inclusief lunch en rondleiding – bedragen €30,00. We vragen u dit bedrag over te maken op bankrekeningnummer NL73 TRIO 0320 8594 95 t.n.v. Papiergeschiedenis Nederland o.v.v. themadag 2025 en uw naam.

Na aanmelding en betaling ontvangt u praktische informatie over de bereikbaarheid van Millvision en eventuele aanvullende gegevens over het programma.

We kijken ernaar uit u te zien en te spreken. Tot ziens op zaterdag 5 april!

KB - dag van de materialiteit

Save the date – dag van de materialiteit op 18 oktober

Op vrijdag 18 oktober 2024 wordt in de KB Nationale Bibliotheek en het Nationaal Archief in Den Haag de tweede ‘Dag van de Materialiteit’ georganiseerd onder de titel

Onzichtbare collecties
Het verhaal van het materiaal, deel II

Hoe leggen we watermerken in papier vast en sluiten we aan bij internationale databanken? Hoe zorgen we ervoor dat gegevens over de materialiteit van boekbanden – die vaak ‘verborgen’ bij onderzoekers en restauratoren aanwezig zijn – in de catalogi meegenomen worden? Wat willen verschillende gebruikers eigenlijk allemaal weten over het materiaal van boek en papier?

Voortbouwend op de eerste Dag van de Materialiteit (2023) staan dit jaar vragen over het wat, voor wie en hoe van het ontsluiten van de materialiteit centraal. In clusters van lezingen, pitches en posterpresentaties en door middel van schouwen van objecten uit de collecties van de KB en het NA wordt actueel onderzoek besproken. Concrete kwesties rond het bestuderen en registreren van het materiaal komen aan bod.

Sprekers zijn (onder voorbehoud):

  • Aurora Belli – watermerkenproject Rijksmuseum Amsterdam
  • Birgit Reissland – materiële biografie van tekeningen van Rembrandt
  • Thijs Porck – onderzoek naar handschriftfragmenten in boekbanden
  • Astrid Beckers – materiaaltechnisch onderzoek in de digitale catalogus van eCodices
  • Margot Terpstra – digitalisering middeleeuwse handschriften KB
  • Roos Kliphuis & Edith Greuters – stalenboeken in Museum de Lakenhal (Leiden)
  • Marco Martens – wat is duurzamer, fysiek of digitaal: het ReVerDi-project

De dag wordt georganiseerd door een werkgroep waarin naast de KB Nationale Bibliotheek en het Nationaal Archief ook het Belgisch-Nederlands Boekbandengenootschap, de Stichting Handboekbinden, de Nederlandse Boekhistorische Vereniging, het Nederlands Genootschap van Bibliofielen en de Stichting Papiergeschiedenis Nederland zijn vertegenwoordigd.

Details over het programma en het aanmeldproces volgen spoedig. Mocht u vragen hebben of alvast uw deelname willen doorgeven, neem dan contact op met Henk Porck.

Tot ziens in Den Haag!

Kartonfabriek De Halm

Kartonfabriek De Halm sluit deuren: bezoek tentoonstelling en neem afscheid

Na 111 jaar in bedrijf te zijn geweest, sluit de kartonfabriek van Solidus in Hoogkerk haar deuren. Gedurende al die decennia betekende het bedrijf veel voor Hoogkerk en omgeving. Tijdens de tentoonstelling Stroocarton De Halm nemen we op gepaste wijze afscheid van deze historische plek. Van zondag 2 juni t/m donderdag 13 juni kun je de geschiedenis van de fabriek ontdekken in de voormalige directeurswoning. Kom je ook?

De openingstijden zijn:

  • Zondag 2 juni van 14.00-16.00 uur
  • Donderdag 6 juni van 19.00-21.00 uur
  • Zondag 9 juni van 14.00-16.00 uur
  • Donderdag 13 juni van 19.00-21.00 uur

Adres: Halmstraat 1-3 in Groningen-Hoogkerk

Let op: het is verplicht je aan te melden voor een bezoek. Stuur daarom voorafgaand een e-mail naar Denise Pippel.

Themadag bij CODA Apeldoorn

We kijken met een glimlach op ons gezicht terug op de Themadag 2023

Vrijdag 3 november was het zover: in CODA in Apeldoorn organiseerde onze stichting voor de vijftiende keer haar jaarlijkse themadag. De toekomst van onze collecties: van latere zorg? was deze keer onderwerp van gesprek en discussie, tegen het sfeervolle decor van kunstobjecten in de CODA Paper Art tentoonstelling.

‘Wat gebeurt er later met mijn collectie’ is een vraag die vele verzamelaars zich stellen. Dat hetgeen met zorg, moeite en liefde is opgebouwd misschien niet behouden blijft, maakt liefhebbers van papier ongerust. Zijn er voldoende instellingen die zich om papierhistorisch erfgoed bekommeren en dat voor toekomstige generaties beschikbaar en toegankelijk houden?

Lees hier de uitgebreide terugblik.

Themadag bij CODA Apeldoorn

Themadag 3 november in CODA – ‘De toekomst van onze collecties: van latere zorg?’

Wat gebeurt er later met mijn collectie is een vraag die vele verzamelaars zich stellen. Dat wat met zorg, moeite en liefde is opgebouwd misschien niet behouden blijft, maakt ons, liefhebbers van papier, ongerust. Zijn er voldoende instellingen die zich om papierhistorisch erfgoed bekommeren en voor toekomstige generaties beschikbaar houden?

Dit onderwerp staat centraal op onze themadag op vrijdag 3 november. Naast boeiende lezingen en een smakelijke lunch, krijgt u een rondleiding door CODA Paper Art aangeboden.

Papiergeschiedenis Nederland organiseert deze themadag met steun van CODA en medewerking van Metamorfoze, het nationale programma van de KB voor behoud van en duurzame toegang tot het papieren erfgoed van Nederland.

Aanmelden
U meldt zich aan door een e-mail te sturen aan Henk Porck (henk.porck@gmail.com). Deelname kost € 30,- (inclusief lunch en rondleiding). We vragen u dit bedrag over te maken op bankrekeningnummer NL28 INGB 0003 5107 22 t.n.v. Papiergeschiedenis Nederland o.v.v. themadag 2023 en uw naam. Aanmelden kan tot 10 oktober, maar wacht niet te lang: het aantal plekken is beperkt.

Tot ziens in Apeldoorn: we kijken ernaar uit u op 3 november te zien en te spreken!

Programma

10.00 uur – ontvangst met koffie
10.30 uur – welkomstwoord en inleiding op het thema

10.45 uur – Stefan Rutten belicht de bijzondere en uitgebreide collectie die door papierexporteur Edo Loeber is aangelegd en nu in CODA wordt bewaard. Stefan is archivaris bij CODA.
11.15 uur – Henk Porck vertelt over de collectie van Wolter Storteboom van het Museum voor Oude Boekdrukkunst in Almen: bedreigd, maar veilig bewaard gebleven. Henk was conservator van de papiercollectie van de KB.
11.45 uur – voorbeelden collectie Storteboom: behouden erfgoed

12.00 uur – rondleiding Paper Art
13.00 uur – Lunch

14.00 uur – Alexandra Daniëls (coördinator archieven en collecties) bespreekt de rol die Metamorfoze kan spelen bij de toekomst van ons papieren erfgoed
14.30 uur – Mat Maessen onderzoekt hoe op dit moment door de Nederlandse papiersector wordt omgegaan met de zorg voor haar eigen geschiedenis. Mat werkt in het papier en karton en is een verzamelaar van allerlei papier-materialen.
15.00 uur – vragenrondje en afsluiting

Cartoon

Cartoon themadag

Maak kennis met de historie van drukken in Eynderhoof

Eynderhoof is een klein en gezellig Limburgs openluchtmuseum, gelegen nabij Nationaal Park Groote Peel in Nederweert-Eindt, onder de rook van Weert. Met behulp van een heleboel vrijwilligers worden hier oude ambachten in de breedste zin van het woord gepresenteerd. Daarnaast worden regelmatig specifieke evenementen georganiseerd: van stoelenvlechten tot marmer schilderen, van stroop koken tot bier brouwen en van weven tot een nostalgische kermis.

Op zondag 28 augustus vindt in dat kader een ‘drukkersdag’ plaats, nadat dit voor het laatst mogelijk was in 2019. Destijds waren er ruim vijfhonderd jonge én oude bezoekers, maar een vervolg is vanwege de coronaperikelen pas dit jaar mogelijk.

Nu wordt de draad opgepakt met een hernieuwde ‘drukkersdag 2022’ met allerlei demonstraties van druk-gerelateerde activiteiten. Zo zijn er stands waarin papier wordt geschept, allerhande druktechnieken worden getoond, maar ook boekbinden en boekrestauratie aan bod komen. Ook de kunstzinnige kant van drukken wordt belicht.

Het is een mooie gelegenheid om een historisch en deels hedendaags overzicht te krijgen rond het thema drukken en het is bovendien een leuk dagje uit.

 

Maak kennis met de rijke Zaanse papiergeschiedenis!

Vrijdag 24 juni organiseerde Stichting Zaanse papiergeschiedenis ‘De Hollander’ in samenwerking met het Gemeentearchief Zaanstad een studiemiddag over de Zaanse papiergeschiedenis.

Vele liefhebbers van papier en Zaanse geschiedenis woonden deze middag bij. Op het programma stonden onder andere een lezing over drukkerij Meijer in Wormerveer, een presentatie over het dagboek van papiermaker Cornelis Honig Jansz en een verhaal over Crown Van Gelder, papiermaker uit Velsen-Noord. Ook de documentaire over papiermolen ‘De Schoolmeester’ werd vertoond.

Een terugblik op deze geslaagde middag vind je hier.